Sıkça Sorulan Sorular
Sağlık Hakkı Derneği olarak maruz kaldığınız sağlık hakkı ihlallerinin tespiti, hukuki nitelendirmesi ve başvurulabilecek hukuki yolların aktarılması bakımından avukat gönüllülerimiz tarafından sizlere ücretsiz şekilde hukuki destek sağlamaktayız.
Bu kapsamda avukatlarımız tarafından hazırlanan “Sık Sorulan Sorular Rehberi” ile hukuki danışmanlık sürecinde sık karşılaştığımız ihlal ve sorunlara ilişkin cevaplara yer verilmiştir. Eldeki rehber genel bir bilgilendirme niteliğinde olup yaşadığınız sağlık hakkı ihlaline ilişkin daha ayrıntılı bir destek için bizlere çağrı merkezimizden veyahut internet sitemizdeki yazılı form üzerinden ulaşabilirsiniz.
Sık Sorulan Sorular Rehberi
Sağlık Çalışanıysanız;
Soru : Hekimim, muayene sırasında şiddete maruz kaldım. Ne yapmalıyım?
Cevap :
Yaşadığınız olumsuz süreç bakımından geçmiş olsun dileklerimizi sunmaktayız. Görevi başındaki hekime fiziki saldırı halinde Sağlık Bakanlığı bünyesinde kurulan ‘’Alo 113 Beyaz Kod‘’ hattı kullanılarak güvenliğinizin temini için hastane polisi olay mahaline çağrılmalıdır. Akabinde yaşadığınız olaya ilişkin yazılı tutanak hazırlanması doğru olacaktır. Tutanağın içeriğinde olayın gerçekleştiği yer, zaman ve konum bilgileri, olayın tarafları, olayın akışının izahı ve olaya tanıklık eden mümkünse en az iki kişinin isim ve iletişim bilgilerine yer verilmesi yeterlidir. Hazırladığınız tutanağı internet üzerinden Beyaz Kod Bildirim Sistemi’ne yükleyerek sürecin Sağlık Bakanlığı ve ilgili Cumhuriyet Başsavcılığı’na bildirilmesini sağlayabilirsiniz. Buna ek olarak tutanakla birlikte adli makamlara bireysel başvuruda da bulunabilir, tazminat ve sair taleplerinize ilişkin dava açabilirsiniz.
Soru : Hasta yakını tarafından tehdit ve sözlü şiddete maruz kaldım. Ne yapmalıyım?
Cevap :
Sağlık çalışanına yönelik fiili bir şiddet söz konusu değilse, tehdit ve hakaret içeren ifadelere ilişkin tutanak tutulmalıdır. Tutanakta olaya tanıklık eden kişilerin isimleri ve iletişim bilgileri de tutanağa geçirilmelidir. Tutanak ile Savcılığa suç duyurusunda bulunulmasıyla adli yargı sürecine başvurulması mümkündür.
Soru : Devlet hastanesindeki görevimden istifa etmek istiyorum. Ne yapabilirim?
Cevap :
Devlet memuru sıfatındaki doktor, istifa ettiğini bildiren dilekçeyi kurum amirine vermesi ve istifalarının kabul edildiğinin bildirilmesi veya bir ay süreyle yerlerine atanacak kişinin gelmesini beklemesi akabinde yazılı bildirimle istifa edebilir. Bu halde doktor usulüne uygun istifa sebebiyle altı ay boyunca yeniden memuriyete alınmaz. Olağanüstü hal ve diğer istifaya imkan vermeyen haller dışında bildirilen usulle yapılan istifalar gerekçesiz reddedilemeyeceği gibi hukuka aykırı red kararları yargı yolu denetimine tabidir.
Hastaysanız ;
Soru : Sağlık hakkı ihlaline maruz kaldım. Ücretsiz şikayet bildirimi yapabileceğim kanallar nelerdir?
Cevap :
Yaşadığınız hak ihlalini bildirebileceğiniz ücretsiz kanallar aşağıdaki gibidir.
-Sağlık Bakanlığı İletişim Merkezi (SABİM) ALO 184 hattını kullanarak hastahaklari.saglik.gov.tr sitesi üzerinden şikayet talebi oluşturabilirsiniz.
-Muhatap olduğunuz hastanenin ''Hasta Hakları Birimi'yle'' iletişime geçerek şikayet talebi oluşturabilirsiniz.
- Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi’ne (CİMER) https://www.cimer.gov.tr/ adresinden veya 150 numaralı çağrı merkezini arayarak başvuru yapabilirsiniz.
Soru : Randevu almış olmama rağmen hekim yokluğu/yetersizliği nedeniyle muayene edilmiyorum. Ne yapmalıyım?
Cevap : Grev, rahatsızlık, izin veyahut mücbir bir sebeple randevu saatinde hekime ulaşamamanız halinde aynı gün içerisinde branştaki başka bir hekimden randevu alma imkanı araştırılarak MHRS sistemi veyahut Alo 182 üzerinden yeni bir randevu oluşturulabilir. Bu imkanın da mümkün olmaması halinde hastanenin danışma birimiyle iletişime geçilerek en yakın güne randevu verilmesi için görüşülmesi doğru olacaktır. Bu süreçte tedavi hakkına erişiminizin alenen kısıtlanması halinde Alo 184’ü arayarak şikayet talebi oluşturabilirsiniz.
Soru : Hastam başka bir hastaneye sevk edilecek. Süreç nasıl gerçekleşecek?
Cevap : Hastanın tedavi gördüğü mevcut sağlık kuruluşundaki ekipman/kapasite yetersizliği veyahut hastanın sağlık durumunun daha kapsamlı bir tedavi gerektirmesi gibi hallerde hastanın başka bir hastaneye sevki gerekebilmektedir. Bu hallerde hazırlanacak sevk onam kağıdı (Hasta Transfer Formu veyahut Sağlık Bakanlığı Sağlık Tesisleri Arası Vaka Nakil Talep Formu) hastane yönetimi tarafından imzalanarak onaylanıp hastanın bilinci açıksa kendisine ve hasta yakınına, bilinci kapalıysa yalnızca hasta yakınına imzalatılarak yazılı onam ile sevk mümkün olacaktır. Sevk yapılacak hastaneye yapılacak bildirim ve alınacak onay akabinde hasta yakınına haber verilerek hastanın ambulans yardımıyla yeni hastaneye sevki mümkündür.
Alo 184 nedir?
Sağlık Bakanlığı İletişim Merkezi’nin çağrı merkezi olan Alo 184 sağlık sistemi içerisinde hastalar, hasta yakınları, sağlık çalışanları ve hekimler bakımından şikayet/ öneri bildirim ve koronavirüs bakımından da danışma hattıdır. 7 gün 24 saat hizmet veren hatta başvurmanız halinde adınıza bir başvuru oluşturulmakta ve başvuru numarası verilmektedir. Bu numara ile süreç takibi yapabilmeniz mümkündür. Ayrıca 4207 sayılı Kanun ile tütün ürünü kullanımının yasaklandığı alanlarda, tütün ürünü tüketimine şahit olmanız halinde açık adres bilgileri ile 7 gün 24 saat ALO 184 SABİM Hattı ve Yeşil Dedektör mobil uygulaması üzerinden ihbarda bulunmanız mümkündür.
Covid-19
Soru : Covid-19 pozitifim ilaçlarımı nasıl temin edeceğim?
Cevap :
Covid-19 pozitif hastalar önce il sağlık müdürlüğündeki çalışanlar tarafından telefonla aranır ve hastaların genel durumu sorgulanır. Genel sağlık durumları öğrenilen hastalara ilacın kendileri için tanımlandığı ve istemeleri durumunda ulaştırılacağı bilgisi iletilir. Filyasyon ekipleri, hastaların ilacı kullanmayı kabul etmeleri halinde ilacı teslim etmekte ve ilacın kullanım şekli hakkında hastaya bilgi vermektedir.
Soru : Covid-19 pozitifim. Çalışmadığım dönemde maaşım ödenecek mi?
Cevap :
COVID-19 teşhisi nedeniyle tedavi gören çalışanların, sağlık tesisinde yattığı ve ayaktan istirahatli olduğu günler için hekim tarafından istirahat raporu düzenlenmesi halinde hastalık sebebiyle iş göremezliklerinin başladığı tarihten önceki son bir yıl içinde en az 90 gün prim bildirilmiş olması şartıyla istirahat raporunun 3. gününden itibaren SGK tarafından günlük brüt kazançlarının yattığı günler için ½’si, ayaktan istirahatli olduğu günler için 2/3’ü oranında geçici iş göremezlik ödeneği verilmektedir. Ancak bilindiği üzere hastanın hastane ortamında bulaşıcılık riskini arttırmasını önlemek açısından işverenleri tarafından rapor talep edilen sigortalıların hastanelerdeki yükü hafifletmek ayrıca rapor süreçlerini hızlandırmak adına Sağlık Bakanlığı tarafından Filyasyon ve İzolasyon Takip Sistemi ("FİTAS") kurulmuş ve FİTAS-SGK entegrasyonu sağlanmıştır. Kurulan bu sistem aracılığıyla 2 Ekim 2020 tarihinden itibaren filyasyon ekiplerince istirahat raporu düzenlenebilmektedir. FİTAS üzerinden karantinadaki kişi sisteme tanımlanmakta ve tanımlanan kişinin bilgileri ile karantinada kalacağı tarih sisteme girilmektedir. Filyasyon ekibi içerisinde yer alan hekimler, hastanın karantina süresi boyunca ihtiyacı olan iş göremezlik raporunu FİTAS üzerinden düzenlemekte olup bu rapor SGK tarafından kabul edilmekte ve hastalara da "Raporunuz SGK'ya iletilmiştir" şeklinde mesaj ile bildirim gönderilmektedir. Raporları dijital ortamda SGK'ya iletilen hastalar istedikleri zaman, e-Nabız sistemi üzerinden ve e-Devlet kapısı üzerinden istirahat raporlarına ulaşabilmektedir.
Soru : Covid-19 temaslıları hastalara tedavi hizmeti verirken Covid-19’a yakalandım. Meslek hastalığı sayılma imkanlarından yararlanabilecek miyim?
Cevap :
Bir hastalığın meslek hastalığı olarak kabul edilebilmesi için; mesleki risklere maruz kalınmasından doğması, işin yürütüm şartları dolayısıyla ortaya çıkması, işin niteliği gereği tekrarlanan bir sebepten kaynaklanması, yapılan işin gereği olarak oluşması, enfeksiyonun laboratuvar kanıtları ile kanıtlanması ve meslek gereği bulaştığının kesin olarak saptanması gerekmektedir. Bir işyeri hekimi olan Dr. Muharrem İdiz’in görev yaparken, COVID-19 Pandemisinin ilk günlerinde hastalığa yakalanarak vefat etmesi ile başlayan COVID-19'un sağlık çalışanları açısından meslek hastalığı kabul edilmesi tartışmaları SGK tarafından önce reddedilmiş, daha sonra tekrar yapılan değerlendirme sonucunda, ölümün meslek hastalığına bağlı olduğu kabul edilmiştir. Bu çerçevede işyeri hekiminin eşi ve kızına, meslek hastalığına bağlı ölüm geliri bağlanmıştır. COVID-19’un Türkiye’de kamu veya özel sağlık kurumu ayrımı yapılmadan, sağlık çalışanları için meslek hastalığı olarak kabul edilmesinde emsal oluşturacak bu kararın alınmasında meslek örgütlerinin mücadelesi ile 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunun 14. maddesine göre yapılan itiraz sonucunda Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık Kurulunca meslek hastalığı olarak kabul edilmiştir.