top of page
Aysu Kartal
3 dakikada okunur

17 Mayıs Dünya Hipertansiyon Günü

Dünya Hipertansiyon Günü, yüksek kan basıncından kaynaklanan önlenebilir hastalıklar olan inme (felç), kalp ve böbrek hastalıklarına dikkat çekmek ve halkı korunma, tanı ve tedavi konusunda bilgilendirmek amacıyla organize edilmektedir. Her yıl 17 Mayıs, Dünya Hipertansiyon Günü olarak kutlanmaktadır.

Hipertansiyon nedir?


Hipertansiyon, kalpten vücuda taşınan kanın atardamar duvarlarına uyguladığı kuvvetin, kalp hastalığı gibi sağlık problemlerine neden olabilecek kadar yüksek olduğu yaygın bir tıbbi duruma verilen isimdir.

Hipertansiyon, aynı zamanda yüksek tansiyon adıyla da bilinir. Hipertansiyonda büyük veya küçük tansiyon normalden fazladır. Yüksek tansiyon bazı bireylerde hiçbir belirtiye yol açmayabilir, kişinin günlük yaşamını sürdürmesinde herhangi bir engel teşkil etmeyebilir. Hasta uzun seneler hipertansiyon problemi olduğunu bilmeden yaşamına devam edebilir.

Her yaşta görülebilen yüksek tansiyon, yetişkin ve hasta bireylerde görüldüğü gibi çocuklarda da görülmektedir. Çocuklarda yüksek tansiyon birçok nedene bağlı olarak gelişebilmektedir. Üç yaşından itibaren tüm muayenelerinde çocukların tansiyonu ölçtürülmelidir.


Hipertansiyon Belirtileri Nelerdir?


Hipertansiyon, uzun zaman belirti vermeyip böbrek, beyin, kalp ve damar sistemine hasar verme ihtimali olması sebebiyle ‘’sessiz düşman’’ olarak da anılmaktadır. Yüksek tansiyon sebebiyle organları besleyen damarlarda tıkanma, genişleme veya yırtılma meydana gelebilir. Yüksek tansiyon organlara giden kan akışını bozarak organ yetmezliklerine neden olabilir. Yüksek tansiyon, kesinlikle uzman kontrolünde takip edilmelidir. Birden fazla hipertansiyon belirtisi bulunmaktadır. Kişilerde aşağıdaki belirtilerden bir tanesi görülebileceği gibi birkaçı bir arada da görülebilmektedir:


  • Özellikle geceleri uykudan uyandıran sık idrara çıkma isteği

  • Bacaklarda şişlik

  • Nefes darlığı

  • Halsizlik, yorgunluk, isteksizlik

  • Kulak çınlaması

  • Burun kanamaları

  • Düzensiz kalp atışı ve kalp ağrısı

  • Baş dönmesi ve baş ağrısı

  • Görme problemleri

  • Vücutta ödem

  • Yürüme ve merdiven çıkmada zorlanma, belirtiler arasında yer alır.

Hipertansiyon Nedenleri?


Tansiyon yüksekliğinin genetik ve çevresel faktörler olmak üzere iki önemli nedeni vardır. Birinci derece akrabalarında yüksek tansiyon öyküsü olan kişilerin hastalığa yakalanma oranları olmayanlara göre daha yüksektir. En yaygın olarak görülen hipertansiyon nedenleri:

  • Aşırı tuzlu gıdalarla beslenme

  • Kafa içi basıncın yüksek olması

  • Aort damarının kalpten çıktığı bölgenin dar olması

  • Böbrek üstünden salgılanan kortizon veya aldesteron hormonlarının aşırı salgılanmasına bağlı olarak görülen Crohn ve Cushing sendromu

  • Böbrek tümörleri

  • Akut ya da kronik böbrek hastalıkları

  • Böbrek damarlarının daralması

  • Tiroid bezi hastalıkları

  • Diyabet

  • Kolesterol yüksekliği

  • Gebelik

  • Soğuk algınlığı ilaçları, dekonjestanlar, bazı ağrı kesiciler, doğum kontrol hapları, kokain ve amfetamin gibi yasadışı ilaçlar

  • Kilo fazlalığı

  • Alkol ve sigara kullanımı

Hipertansiyon Hastaları Hangi Bölüme Başvurmalı?


Kişilerin kendilerinde yüksek tansiyon belirtileri gözlemlediklerinde ertelemeden bir sağlık kuruluşuna başvurmaları oldukça önemlidir. Eşlik eden hastalıklara göre değişkenlik göstermekle birlikte başlıca branşlar şunlardır;

  • Kardiyoloji

  • İç Hastalıklar (dahiliye)

  • Nefroloji

  • Endokrinoloji

  • Beslenme ve Diyetetik sayılabilir.

Hipertansiyon tedavisi nasıl olur?


Hipertansiyon tedavisi için yalnızca ilaçla kan basıncının kontrol altına alınması yeterli olmamaktadır. Kişinin yaşam tarzı değişikliği de yaparak mutlaka sağlıklı yaşam davranışlarını geliştirmesi gerekmektedir. Yüksek tansiyonlu bireyler;

  • Sağlıklı beslenmeli,

  • Fazla kilolu/ obez ise kilo vermeli,

  • Fizik aktiviteleri düzenli yapmalı

  • Tuz kullanımını azaltmalı,

  • Alkol ve sigara kullanımı kesinlikle bırakılmalı,

  • Düzenli muayene ve tetkiklerle hastalığın takibine önem vermeli,

  • İlaçlarını önerilen dozda ve sürede, aksatmadan kullanmalı

  • Tansiyon düzenli izlemeli/ izlenmesini sağlamalıdır.

  • Yılda en az bir kez tansiyon ölçtürülmelidir.

Tansiyonu ne düşürür?


Tansiyonu yükselen bir kişi öncelikle ilacını almadıysa ilacını almalı. Fakat ilacını aldığı halde tansiyonu yüksek geliyorsa veya herhangi bir ilaç tedavisi uygulanmıyorsa tansiyonu düşürmek için yapılabilecek doğal alternatifler bulunmaktadır:

  • Yüksek tansiyon durumunda hastanın ellerini, ayaklarını ve kollarını su ile yıkanması önerilir. Soğuk su ile yapılan duş da kan basıncının düşürülmesine yardımcı olur.

  • Tansiyon yükseldiği zaman hemen bir limonun suyunu sıkıp sulandırarak içmek kan basıncını düşürebilir.

  • Tuzsuz yoğurt ve ayran da tansiyonu düşürücü etki gösterir. Ancak yoğurt ya da ayranın tuzsuz olmasına ekstra özen gösterilmelidir.

  • Nar suyu ve greyfurt gibi meyvelerin suları ve kekik suyu da tansiyon düşürücüdür.

  • Halk arasında da tansiyon yüksekliğinde kullanılan sarımsağın da kan basıncını düşürücü etkisi vardır.

Yukarıda verilen önerilerin hiçbirinin tıbbi tedavinin yerini tutmayacağını belirtmekte fayda var. Hipertansiyon problemi olan kişilerin uygun tedavilerle tansiyon düzensizliklerini kontrol altına almaları sağlıkları açısından büyük önem taşımaktadır.

 

KAYNAKLAR


Comentarios

bottom of page