Tüberküloz Dünya’nın en eski ve en yaygın enfeksiyon hastalığıdır.
Robert Koch tarafından M. tuberculosis basilinin keşfedildiği ve hastalığın teşhis ve tedavisinin yolunu açan 24 Mart 1882 gününe ithafen her yıl 24 Mart ‘‘Dünya Tüberküloz Günü” olarak anılmaktadır.
Tüberküloz tüm dünyada ilk on ölüm sebebi arasında yer almaktadır ve küresel bir halk sağlığı sorunudur. Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerinin sağlıkla ilgili hedeflerinden biri de “2030 yılına kadar tüberküloz epidemisini sona erdirmek” tir. Bu kapsamda tüberkülozun önlenmesine yönelik olarak belirlenen hedeflere ulaşmak, faaliyetlere hız vermek, süreç içinde gelişen ihtiyaçlar doğrultusunda yeni hedef ve stratejiler belirleyerek faaliyetlerin belirli bir çerçevede yürütülmesini sağlamak amacıyla Ulusal Tüberküloz Kontrol Programı uygulanmaktadır. Halen dünya nüfusunun 1/3 ‘ü tüberküloz hastalığı ile enfektedir. Her saniye bir kişi TB basili ile enfekte olmaktadır. Tüberküloz savaşında kısa süreli kombine tedavi ile ciddi başarılar elde edilmiştir.
Ülkemizde tüberküloz infeksiyonu için yüksek riskli gruplar; tüberküloz hastası ile teması olanlar, ceza evlerinde kalanlar ve sağlık çalışanlarıdır. Tüberküloz dışı mikobakterilerin görülme sıklığının yüksek olduğu ve BCG aşısının yapıldığı ülkelerde Tüberkülin Cilt Testi(TCT)’nin özgüllüğü düşüktür.
Tüberküloz kontrolünde en önemli konu, hastaların erken tanısı ve etkili tedavisidir. Bu, hastalığın toplumda azalmasını ve bulaşmanın önlenmesini sağlar. Tüberkülozda koruyucu önlemler; aşı uygulaması, koruyucu tedavi ve enfeksiyon kontrolüdür. Aşı ile ilgili son yıllarda yoğunlaşan çabalara karşın, BCG aşısı dışında etkili yeni bir aşı halen bulunamamıştır. Enfeksiyon kontrol önlemleri, özellikle sağlık kurumlarında ve toplu yaşanan yerlerde bulaşmayı önlemeye yönelik yönetimsel, mühendislik ve kişisel koruyucu önlemleri içermektedir.
Türkiye’de uzun yıllardır sürdürülen tüberküloz ile mücadele programları sonucunda tüberküloz insidansı yüz binde 15,3’e düşürülmüştür. Dünya Tüberküloz Günü, tüberkülozu sona erdirmek amacıyla yapılan çalışmaların arttırılması için önemli bir fırsat sağlamaktadır.
Kaynaklar
T.C. Sağlık Bakanlığı, (2018). 24 Mart Dünya Tüberküloz Günü. Erişim Adresi: https://www.saglik.gov.tr/TR,33098/24-mart-dunya-tuberkuloz-gunu.html#:~:text=Robert%20Koch%20taraf%C4%B1ndan%20M.%20tuberculosis,k%C3%BCresel%20bir%20halk%20sa%C4%9Fl%C4%B1%C4%9F%C4%B1%20sorunudur. (23.03.2021).
Maltepe Üniversitesi. Dünya Tüberküloz Günü. Erişim Adresi: https://maltepehastanesi.com.tr/saglik-bulteni/tr/dunya-tuberkuloz-gunu (23.03.2021).
Comments