Aile planlaması, kişilerin bakabileceği kadar çocuğa istedikleri zaman diliminde sahip olmalarını kapsamaktadır. Aile planlamasının ebeveynler ve çocukların yanı sıra ülkeler için de önemi büyüktür. Planlı bir şekilde gerçekleşmeyen nüfus büyümesi toplumda psikolojik, sosyolojik ve ekonomik sorunlara neden olmaktadır. Anne ve çocuk sağlığı açısından da etkileri yadsınamaz boyuttadır.
Aile planlamasında odak nokta doğum kontrol yöntemleridir. Günümüzde kondom, doğum kontrol hapları, rahim içi araçlar, takvim hesaplama gibi birçok doğum kontrol yöntemi bulunmaktadır. Bu yöntemler içerisinde doğum kontrol hapları ve rahim içi araçlar en etkili doğum kontrol yöntemleri olarak kabul edilmektedir. Ülkemizde her iki kadından biri doğum kontrol yöntemi kullanıyor olsa da halk arasında bilinen bazı yanlış bilgiler sebebiyle ya etkili korunma sağlanamıyor ya da korunma yöntemlerinden kaçınılmaktadır.
Birleşmiş Milletler Uluslararası İnsan Hakları Konferansı 13 Mayıs 1968 Tahran Bildirgesi’nde “Çocukların sayısı ve dünyaya getirilme zamanına özgürce ve sorumluluk sahibi bir şekilde karar vermek ebeveynlerin temel bir insan hakkıdır“ açıklamasında bulunmuştur. Ancak günümüzde az gelişmiş ülkelerde sağlık ve eğitim sistemlerindeki aksaklıklar sebebiyle doğum kontrol yöntemlerine ulaşamayan kişiler bulunmaktadır. Yine geri kalmış toplumlarda korunma yöntemleri hakkında bilinen yanlışlar ve inanılan hurafeler sebebiyle özellikle kadınların bu yöntemlere ulaşması zor olmaktadır. Bu da kontrolsüz nüfus büyümesine neden olarak ülkelerin tüm sistemlerinde olumsuz etkilere sebep olabilmektedir.
2050 yılında dünya nüfusunun 9 milyara, Türkiye nüfusununsa 100 milyona ulaşacağı tahmin edilmektedir. Artan nüfusla birlikte azalan dünya kaynakları nedeniyle oluşabilecek gıda ve su krizlerini yönetmek açısından aile planlaması ülkeler için en önemli politikalardan bir tanesi olmaktadır.
Kontrolsüz üreme sağlığı, artan nüfus, anne ve bebek sağlığının kötü etkilenmesi üzerine 2007 yılından itibaren konu üzerine dikkat çekilmesi amacıyla 26 Eylül Dünya Doğum Kontrol Günü olarak anılmaktadır.
Doğum Kontrolünün Ve Aile Planlamasının Faydaları
-Nüfusun kontrol altına alınmasını sağlar
-Gebelik kaynaklı anne ölümlerinin azalmasını sağlar
-Çok sayıda gebelikleri engeller
-Aile planlaması uygulamaları sayesinde riskli gebeliklerin belirlenmesini ve kontrol altına alınmasını sağlar
-Gebeliklerin arasının uzamasını sağlar
Kaynakça:
Hacettepe Üniversitesi. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Toplum İçin Bilgilendirme Dizisi. www.halksagligi.hacettepe.edu.tr. 25.09.2021
UNFPA Türkiye. www.turkey.unfpa.org 25.09.2021
Aksoy, Müge. Doğum Kontrol Yöntemleri. www.mugeaksoy.com.tr 25.09.2021
コメント